Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 – kiedy konieczna?

Obszary Natura 2000 mają kluczowe znaczenie w skali Europy, gdyż są rzadkie, endemiczne lub zagrożone. Nie dziwi więc fakt, że zostały objęte szczególną ochroną. Czy jednak możliwe jest przeprowadzenie inwestycji na ich terenie? Jakich formalności należy dokonać? Kiedy ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 200 jest wymagana?

Obszary Natura 2000 w Polsce – od kiedy? Co to takiego?

Obszary Natura 2000 stanowią najmłodszą formę ochrony przyrody w Polsce. Do polskiego systemu prawnego wprowadziła je ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – jako jeden z warunków związanych z akcesją Polski do Unii Europejskiej. Wraz z terenami pozostałych państw członkowskich tworzą Europejską Sieć Ekologiczną obszarów ochrony Natura 2000.

Podstawowym celem utworzenia programu Natura 2000 jest ochrona określonych typów siedlisk przyrodniczych i gatunków uznawanych za cenne i zagrożone w skali Europy. Intencją inicjatywy jest również zachowanie zagrożonej różnorodności biologicznej.

Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 – podstawa prawna

Podstawę prawną Natura 2000 stanowią dwa unijne akty – tzw. Dyrektywa ptasia i Dyrektywa siedliskowa. Zgodnie z nimi każdy kraj członkowski UE jest zobowiązany do zapewnienia wyszczególnionym w dyrektywach siedliskom przyrodniczym i gatunkom warunków sprzyjających ich ochronie. Do zadań państwa należy również zadbanie o odtworzenie ich dobrego stanu.

Zasadniczo więc na terenie obszarów Natura 2000 obowiązuje zakaz podejmowania jakiejkolwiek działalności, która miałaby znaczący negatywny wpływ na objęte ochroną siedliska przyrodnicze i gatunki roślin lub zwierząt, a także cele ochrony obszaru Natura 2000 (art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody wskazuje wyjątki od tej reguły). Co jednak z przedsięwzięciami innego typu?

W przypadku gdy działanie może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, jednak nie wiąże się bezpośrednio z jego ochroną lub z niej nie wynika, wówczas wymagana jest ocena oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Wynika to z art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku […].

Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 – kiedy jest wymagana?

Oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 należy dokonać w ramach postępowania, którego celem jest wydanie pozwolenia na realizację przedsięwzięcia. Jej przeprowadzenie jest wymagane zwłaszcza przed wydaniem:

• • decyzji wyszczególnionych w art. 72 ust. 1 ustawy o ocenach. Mowa tutaj o przedsięwzięciach wymagających jednego z pozwoleń wymienionych w art. 72 ust. 1 pkt 1-18 ustawy o ocenach (np. decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu), które nie są jednocześnie zaliczane do działań mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
  • koncesji innej niż wyszczególniona w art. 72 ust. 1 pkt 4 ustawy o ocenach, która jest wydawana na podstawie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze. W związku z tym ocenie będą polegać np. niektóre rodzaje działalności opierające się na poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż kopalin, które wiążą się z robotami geologicznymi,
  • pozwolenia wodnoprawnego wydawanego na podstawie ustawy – Prawo wodne, innego niż to wyszczególnione w art. 72 ust. 1 pkt 6 ustawy o ocenach,
  • zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów,

• pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywania sztucznych wysp, urządzeń i konstrukcji na polskich obszarach morskich.

Wyróżnienie wszystkich przedsięwzięć, w których przeprowadzenie oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 to konieczność, nie jest możliwe. Katalog decyzji, w których należy rozważyć wpływ planu lub działania na chroniony teren, jest bowiem otwarty.

Jeśli nie wiesz, czy w przypadku planowanej inwestycji jest ona niezbędna, skontaktuj się ze specjalistami ds. konsultingu w zakresie ochrony środowiska. Nie tylko rozwieją oni wszelkie Twoje wątpliwości, ale również przeprowadzą niezbędne badania i zadbają o wszelkie formalności.